Narzędzia stomatologiczne myje i dezynfekuje się tak samo jak narzędzia chirurgiczne. Oto kilka wskazówek dotyczących prawidłowej dezynfekcji narzędzi stomatologicznych i chirurgicznych.
Prostnice, kątnice i turbinki zasadniczo nie powinny być moczone w kąpieli roztworu myjąco – dezynfekującego. Należy je spryskać lub przetrzeć z zewnątrz preparatem do dezynfekcji. Przy czyszczeniu wewnętrznym i konserwacji należy stosować się do zaleceń producenta.
Obrotowe narzędzia stomatologiczne wolno zanurzać w roztworach środków specjalnie do tego typu przeznaczonych. Aby zapobiec rdzewieniu należy je po wyjęciu opłukać i natychmiast osuszyć. W przypadku ściernic ceramicznych osadzonych w tworzywach sztucznych należy zawsze sprawdzić czy środki dezynfekcyjne są odpowiednie tzn. posiadają tolerancję materiałową odpowiednią dla tych materiałów. Niewłaściwe preparaty mogą zniszczyć spoiwa oraz umocowania trzonka narzędzi.
Przyrządy do zabiegów w kanale korzeniowym muszą być traktowane oddzielnie z powodu ich wrażliwości na uszkodzenia mechaniczne. Posiadają one eloksalowany kolorowy uchwyt i mogą ulec uszkodzeniu w preparatach alkalicznych, a także stracić kolor.
Wszystkie narzędzia po dezynfekcji należy przepłukać pod bieżącą wodą. Szczególną uwagę proszę zwrócić na ukośne umieszczenie kątnic i prostnic, aby uniknąć przedostawania się wody do nasadki sprzęgła lub innych elementów.
Proszę jednak pamiętać, że dłuższe moczenie narzędzi od zalecanego czasu przez producenta może powodować:
- korozję, spowodowaną zbyt dużą zawartością zanieczyszczeń w roztworze
- korozję, wywołaną zbyt dużym stężeniem roztworu w skutek parowania
- osłabienie działania dezynfekcyjnego, wywołanego zabrudzeniem białkowym roztworu
Na oddzielną uwagę zasługuje temat mycia i dezynfekcji przy użyciu ultradźwięków. Nadają się one przede wszystkim do czyszczenia instrumentów wykonanych ze stalli szlachetnej i twardych tworzyw sztucznych. Szczególnie instrumenty wrażliwe na uszkodzenia mechaniczne (np. narzędzia mikrochirurgiczne) można czyścić i dezynfekować z pomocą fal ultradźwiękowych.
Metoda ta wskazana jest w następujących przypadkach:
- w celu skrócenia czasu dezynfekcji przy równoczesnym myciu
- jako wsparcie procesu czyszczenia, przy likwidacji trudnych do usunięcia, zaschniętych zabrudzeń.
Aby w sposób optymalny wykorzystać działanie ultradźwięków pragnę zwrócić uwagę na kilka szczegółów:
- myjka powinna być napełniona do poziomu określonego przez producenta
- do wody należy dodać odpowiedni środek myjący lub myjąco – dezynfekujący (w przypadku tych drugich trzeba zwrócić uwagę na takie parametry jak stężenie środka, czas oddziaływania i temperaturę)
- zaleca się stosowanie ciepłej wody (wzmacnia to efekt mycia), ale nie powyżej 42°C ze względu na możliwość koagulacji białka
- instrumenty muszą być całkowicie zanurzone
- przeguby narzędzi takich jak np. nożyczki powinny być otwarte
- kosze na narzędzia powinny być wykonane z siatki nie zakłócającej działania fal
- kosze lub sita nie mogą być przeładowane
- roztwór powinno się wymienić minimum raz dziennie (w przypadku dużych zabrudzeń częściej)
- prostnic, kątnic, turbin nie należy czyścić w myjce ultradźwiękowej
- obrotowe narzędzia można czyścić tylko specjalnymi środkami odpowiednimi do tego typu narzędzi
- lusterka stomatologiczne mogą ulec uszkodzeniu