Wartość pH to miara kwasowości lub zasadowości substancji – skala rozciąga się od 0 do 14, gdzie 7 oznacza odczyn neutralny. Środki czystości, w zależności od swojego pH, mają różne zastosowania i skuteczność wobec konkretnych typów zabrudzeń. Zrozumienie tej zależności pozwala nie tylko czyścić, ale też chronić powierzchnie przed uszkodzeniem. W przypadku profesjonalnego sprzątania – np. w obiektach medycznych, gastronomicznych czy przemysłowych – odpowiedni dobór środka chemicznego może wpływać na bezpieczeństwo, higienę i trwałość materiałów. W niniejszym artykule znajdziesz praktyczne informacje, które pomogą Ci lepiej zrozumieć, dlaczego warto zwracać uwagę na pH środków czystości.
Rodzaje zabrudzeń a skuteczność środków czyszczących
Nie wszystkie zabrudzenia reagują jednakowo na środki czyszczące – ich skuteczność zależy w dużej mierze od rodzaju zanieczyszczenia oraz chemicznego odczynu preparatu. Różne typy zabrudzeń mają odmienną strukturę i właściwości, dlatego do ich usunięcia potrzebne są odpowiednio dobrane środki. Jedne substancje sprawdzą się lepiej przy osadach mineralnych, inne natomiast okażą się skuteczne w walce z tłuszczami czy zabrudzeniami organicznymi. Właśnie dlatego pH środka czystości jest jednym z podstawowych parametrów, który warto wziąć pod uwagę przy wyborze produktu.
Dobór środka czyszczącego do rodzaju powierzchni
Nie każda powierzchnia toleruje skrajne wartości pH. Analizując tolerancję materiałów na skali pH, można wyróżnić trzy grupy:
- Materiały odporne (np. beton, gres, klinkier) – dobrze znoszą zarówno odczyny kwaśne, jak i zasadowe (pH 2–13).
- Materiały umiarkowanie wrażliwe (np. PVC, linoleum, aluminium) – preferują pH w przedziale 6–11.
- Materiały wrażliwe (np. marmur, drewno, emalia) – najlepiej czyścić je preparatami neutralnymi (pH 6–8), ponieważ zarówno kwasy, jak i zasady mogą je trwale uszkodzić.
Stosowanie nieodpowiedniego środka grozi trwałym zniszczeniem powierzchni.
Jak dobierać pH do zastosowania?
W codziennej praktyce warto kierować się prostym schematem, który uwzględnia zarówno charakter zabrudzenia, jak i typ powierzchni, na której pracujemy.
- Kwaśne środki czystości (pH < 7) działają na zasadzie reakcji chemicznej z osadami mineralnymi, które mają charakter zasadowy. Kiedy kwasowy preparat wchodzi w kontakt z takim osadem, dochodzi do reakcji neutralizacji – związki wapnia, magnezu czy żelaza zostają rozpuszczone i mogą być łatwo usunięte z powierzchni. Dzięki temu kwaśne środki są przeznaczone do usuwania kamienia kotłowego, rdzy i innych złogów nieorganicznych. Ich działanie opiera się na silnym oddziaływaniu chemicznym, dlatego należy je stosować ostrożnie, zwłaszcza na materiałach wrażliwych na niskie pH.
- Zasadowe środki czystości (pH > 7) rozbijają cząsteczki tłuszczu i innych substancji organicznych dzięki zawartości zasad, które reagują z tłuszczami w procesie emulgacji. W wyniku tej reakcji tłuszcz rozprasza się w wodzie i przestaje przylegać do powierzchni. Dodatkowo zasady potrafią rozkładać białka i neutralizować niektóre związki organiczne, co sprawia, że są przydatne przy usuwaniu zabrudzeń kuchennych, biologicznych czy kosmetycznych. Środki zasadowe często mają też właściwości odtłuszczające i penetrujące, dzięki czemu dokładnie oczyszczają nawet trudno dostępne miejsca.
- Neutralne środki czystości (pH ≈ 7) działają łagodniej, nie wywołując silnych reakcji chemicznych. Ich działanie opiera się głównie na działaniu fizycznym – rozpuszczaniu brudu przez wodę, wspomaganym przez łagodne środki powierzchniowo czynne. Nie ingerują agresywnie w strukturę materiału ani zabrudzenia, co sprawia, że są bezpieczne dla delikatnych powierzchni oraz przy codziennym, rutynowym sprzątaniu. Choć nie nadają się do walki z trudnymi osadami czy silnym tłuszczem, sprawdzają się doskonale tam, gdzie priorytetem jest ochrona powierzchni i zachowanie jej w czystości na co dzień.
pH środków czystości na przykładzie produktów profesjonalnych firmy Medisept
Środki czystości marki Medisept powstają w oparciu o zaawansowane badania laboratoryjne i testy, prowadzone w nowoczesnym Centrum Badawczo-Rozwojowym firmy. Efektem tych prac jest kompleksowa oferta środków o zróżnicowanym pH – od kwaśnych (np. Mediclean 160 Gres, Mediclean 550 Dishes, Miediclean 580 Lime), przez zasadowe (np. Mediclean 520 Sanit Cream, Mdiclean 121 Striper, Mediclean 200 Indust), po neutralne (np. Mediclean 110 Floor, Mediclean 570 All). Preparaty kwaśne rozpuszczają osady mineralne, takie jak kamień czy rdza, dlatego są polecane do czyszczenia powierzchni sanitarnych. Środki zasadowe emulgują tłuszcze i rozkładają związki organiczne, sprawdzając się w kuchniach i strefach przetwórstwa. Neutralne środki, dzięki łagodnej formule, nadają się do codziennego mycia powierzchni wrażliwych, m.in. drewna, laminatów czy wykładzin elastycznych.
Oznaczenie wartości pH znajduje się bezpośrednio na etykiecie, co ułatwia właściwy dobór środka do rodzaju zabrudzenia i typu materiału. Tak opracowana oferta pozwala realizować kompleksowe działania czyszczące w różnych środowiskach pracy.
