W środowisku przemysłowym plamy ze smaru i olejów, pojawiające się na posadzkach, maszynach, plandekach czy odzieży roboczej to zjawisko powszechne i praktycznie nieuniknione. Smary wykorzystywane są codziennie w warsztatach mechanicznych i halach produkcyjnych jako środki zmniejszające tarcie, zabezpieczające elementy maszyn przed zużyciem oraz zapewniające ich prawidłową pracę w warunkach intensywnej eksploatacji. Ich właściwości – wysoka lepkość, przyczepność i odporność na wodę – sprawiają jednak, że powstałe zabrudzenia są wyjątkowo trudne do usunięcia.
Tłusta plama pogarsza estetykę otoczenia, ale może też stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa pracowników. Zwiększa ryzyko poślizgnięć i zanieczyszczeń wtórnych, a zaniedbania w usuwaniu zabrudzeń mogą negatywnie wpłynąć na postrzeganie firmy. Dla osób odpowiedzialnych za utrzymanie czystości w zakładach, wiedza na temat tego, jak usunąć plamy ze smaru, powinna być ważnym elementem kompetencji zawodowych. Zapraszamy do zapoznania się z poradnikiem na ten temat!
Charakterystyka plam ze smaru – dlaczego są tak uciążliwe?
Smary przemysłowe to substancje półstałe lub lepkie, często wzbogacone dodatkami uszlachetniającymi, jak grafit czy litowe zagęszczacze. Ich odporność na działanie wody oraz wysoką temperaturę, a także właściwości adhezyjne sprawiają, że przywierają do różnych powierzchni – od metalu po beton. Ich skład chemiczny sprawia, że rozpuszczenie smaru w środowisku wodnym bez odpowiednich środków powierzchniowo czynnych jest praktycznie niemożliwe. W rezultacie standardowe detergenty lub środki stosowane w użytku domowym okazują się bezskuteczne, pozostawiając tłuste, rozmazane ślady, które dodatkowo przyciągają kurz i brud. Jeśli więc nie wiesz, jak usunąć plamy ze smaru, woda i domowa chemia gospodarcza nie są najlepszym wyborem.
Dodatkowo, obecność smarów w miejscu pracy niesie zagrożenia związane z BHP: zwiększone ryzyko poślizgnięcia, zanieczyszczenie komponentów produkcyjnych, obniżenie estetyki przestrzeni i negatywny wpływ na odbiór firmy przez partnerów zewnętrznych. W wielu zakładach brak skutecznego systemu usuwania tłustych plam może narazić pracodawcę na kary wynikające z nieprzestrzegania norm sanitarnych, przede wszystkim jeśli obowiązują procedury HACCP lub GMP.
Czym usunąć plamy ze smaru? Co działa, a co nie
W celu zneutralizowania plamy ze smaru, niezbędne jest zastosowanie środków chemicznych o działaniu emulgującym i odtłuszczającym. Związki powierzchniowo czynne zawarte w specjalistycznych preparatach przemysłowych umożliwiają „rozbicie” struktury cząsteczek tłuszczu, które następnie mogą zostać usunięte wodą. Dzięki temu plama ze smaru przestaje przylegać do powierzchni. W warunkach przemysłowych rekomenduje się stosowanie preparatów alkalicznych, o pH powyżej 10, które skutecznie usuwają nie tylko smary, ale też oleje silnikowe, sadzę, pyły węglowe czy grafit.
Wybierając środek czyszczący, warto zwrócić uwagę na kilka parametrów technicznych:
- Zalecane stężenie robocze – im większa elastyczność stężenia, tym większa kontrola nad siłą działania środka.
- Rodzaj aplikacji – czy nadaje się do użytku ręcznego, automatycznego, czy obu?
- Zakres działania – czy usuwa także smary grafitowe, zaschnięty tłuszcz, sadze itp.?
- Kompatybilność z powierzchniami – środki o szerokim zastosowaniu (beton, PCV, płytki) są bardziej opłacalne i bezpieczne.
Niektóre środki, choć skuteczne, mogą być zbyt agresywne dla delikatnych powierzchni, dlatego zawsze warto wykonać próbę na niewielkim obszarze. W przypadku tkanin (np. odzieży roboczej) należy bezwzględnie stosować środki, które nie naruszą struktury włókien, a przy tym pozwolą skutecznie wypłukać tłuste osady.
Higiena techniczna w praktyce – gdzie najczęściej występują plamy ze smaru?
Zabrudzenia smarem pojawiają się najczęściej w obszarach o wzmożonej pracy mechanicznej – przy liniach montażowych, w strefach serwisowych, w punktach konserwacji maszyn oraz w przestrzeniach, gdzie odbywa się transport komponentów lub pojazdów. Do najczęściej zanieczyszczanych powierzchni należą:
- Podłogi przemysłowe – zwłaszcza betonowe i lastrykowe, narażone na regularny kontakt ze smarami kapiącymi z maszyn.
- Maszyny i silniki – często pokryte trudnymi do usunięcia osadami olejowo-grafitowymi.
- Plandeki transportowe i kontenery – narażone na kontakt z olejami w czasie załadunku i transportu.
- Odzież robocza – szczególnie mankiety, kolana i kieszenie, gdzie smar osadza się w wyniku kontaktu fizycznego.
Częstotliwość czyszczenia powinna być uzależniona od intensywności eksploatacji danego obszaru oraz rodzaju wykonywanych prac. W wielu zakładach stosuje się harmonogramy czyszczeń cyklicznych, które obejmują zarówno powierzchnie płaskie, jak i maszyny oraz narzędzia.
Jak usunąć plamy ze smaru? Poznaj Mediclean 200 i 201 Indust
W utrzymaniu czystości w zakładach przemysłowych podstawową rolę odgrywają preparaty, które skutecznie radzą sobie z usuwaniem tłustych, trudnych do rozpuszczenia zabrudzeń. Mediclean 200 Indust i Mediclean 201 Indust to zasadowe koncentraty czyszczące, które, choć różnią się nieco składem, mają zbliżony zakres zastosowań. Opracowane zostały z myślą o usuwaniu smarów, olejów, sadzy oraz innych typowych zanieczyszczeń technicznych z powierzchni takich jak beton, PCV, płytki, maszyny czy odzież robocza.
Oba preparaty działają na zasadzie emulgacji – skutecznie rozbijają strukturę tłuszczu, co umożliwia jego oddzielenie od podłoża i łatwe usunięcie. Dzięki temu można je stosować zarówno w ramach bieżącego utrzymania czystości, jak i do gruntownego mycia intensywnie eksploatowanych stref. Ich skoncentrowana formuła pozwala dostosować siłę działania do rodzaju i stopnia zabrudzenia, co zwiększa skuteczność czyszczenia przy jednoczesnym ograniczeniu zużycia produktu. Z jednej jednostki koncentratu uzyskuje się dużą ilość roztworu roboczego, co przynosi realne oszczędności ekonomiczne w dłuższej perspektywie. Preparaty do użytku profesjonalnego od Medisept to najlepsza odpowiedź na pytanie, jak usunąć plamy ze smaru.
